27/12/11

A lingua propia de Galicia é o galego

Sumámonos á denuncia da Coordinadora Galega de Equipos das recentes actuacións do Valedor do Pobo e reproducimos o texto consensuado pola Coordinadora.







O Valedor do Pobo e a lingua propia de Galicia

A Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística (CGENDL) desexa facer pública a súa total desconformidade coa resolución oficial do Valedor do Pobo que insta á Consellería de Educación e Ordenación Universitaria á corrección ou retirada do libro de texto de Coñecemento do Medio de 5º curso de Educación Primaria da editorial Vicens Vives, por recoller de forma literal o disposto a respecto da lingua galega polo Estatuto de Autonomía no seu artigo 5.1: “A lingua propia de Galicia é o galego”; petición que foi acollida de forma inmediata pola propia Consellería, que instou á editorial á rectificación do texto neste punto específico, por non facer alusión explícita ao castelán como lingua oficial da nosa comunidade.
Desde a CGENDL, consideramos esta resolución como improcedente, tendo en conta que:
a) fai obxecto de polémica innecesaria un material didáctico que se axusta totalmente á legalidade e que reproduce, de forma literal, textos aprobados polo mesmo Parlamento de Galicia.
b) adopta un punto de vista parcial e erróneo, pois o informe do Valedor restrínxese á análise dunha única páxina do manual escolar, sen ter en conta a mención explícita que, na páxina anterior á que resultou denunciada, se fai do castelán como lingua oficial de acordo co establecido pola Constitución española. Literalmente di: “A Constitución establece que o castelán é a lingua oficial de España”, a continuación fai referencia a que é a lingua oficial “única” en 11 comunidades... e nas demais existe “outra” lingua oficial. O libro da editorial Vicens Vives ofrece, polo tanto, unha visión obxectiva do estatus lexislativo vixente na nosa comunidade, distinguindo perfectamente os conceptos de lingua oficial e lingua propia. Daquela, o devandito informe non se axusta á verdade cando di que o libro “carece do rigor científico imprescindible”.
c) pon en cuestión a mesma realidade sociolingüística de Galicia, posto que fomenta un debate estéril, pero intereseiro, sobre un feito irrebatible desde un punto de vista histórico e científico, como é a afirmación de que o galego constitúe a lingua propia de Galicia, algo que non constitúe obxecto de discusión en ningún ámbito académico minimamente rigoroso.
Neste sentido, a CGENDL considera que os organismos públicos de Galicia non deberían actuar en contra dos principios éticos e legais que xustifican a súa propia existencia, e entre os cales figura, como recolle o propio Estatuto de Autonomía, a promoción e defensa da lingua propia de Galicia. Entendemos, pois, esta resolución do Valedor do Pobo como intervencionista no ámbito pedagóxico, pois semella que pretende ocultar ao noso alumnado unha visión positiva e enriquecedora da pluralidade lingüística do Estado español, e o dereito legal (e tamén ético) que nos asiste, tanto desde o ámbito institucional como desde o educativo, a favorecer unha visión positiva das linguas minorizadas, para desterrarmos prexuízos e desigualdades históricas.
Así mesmo, esta actuación do Valedor suxírenos unha falta absoluta de sensibilidade de certas autoridades políticas e educativas co labor cotián que desempeñamos os docentes nas aulas, pois un dos nosos obxectivos didácticos prioritarios segue a ser a promoción e dinamización da lingua galega, en canto patrimonio cultural común a todas as galegas e galegos, sempre desde o respecto absoluto aos dereitos lingüísticos individuais de todos os membros da comunidade escolar.
Por todo o dito, a CGENDL convida ao Valedor do Pobo e ao Conselleiro de Educación a que atendan con máis rigor e sentido institucional as obrigas que se derivan do seu cargo, de modo que adiquen todos os seus esforzos a unha promoción real e efectiva do coñecemento e uso da lingua galega, sen que das súas accións se deriven iniciativas que semellan favorecer unha liña política e ideolóxica restritiva co verdadeiro plurilingüismo, que debería comezar sempre polo idioma de noso.

Porque nós tamén fomos novos

Velaí vai o enlace á curtametraxe de Pablo Díaz.


http://www.youtube.com/watch?v=B15w4ipsePU

"Animais" de Séchu Sende

Portada do libro.

 "[...]
A palavra Liberdade
está da nossa parte
e dará-che instruçons precisas
quando o necessitares.
Sorte!/Estamos contigo.
Deves saber que há muita gente com a mesma missiom:
Justiça, Independência, Liberdade.
Quando acabes de ler o último verso,
este poema auto-destruirá-se em dez segundos:
e converterá-se num poema/dentro dum desses livros de poesia
que nom lê ninguém."


Velaquí vai un vídeo do que quizais non saibades do noso tan estimado Sechu Sende, no que se amosa o seu interese pola presenza das banheiras brancas nos prados. Isto está vencellado co seu libro Animais. Deste xeito aproveitamos desde o Equipo de Dinamización para recomendarvos este fermoso volume con exquisitas ilustracións, que pode servir coma excelente agasallo para este Nadal.

Vía Made in Galiza.

20/12/11

TRÁILER DUNHA CURTAMETRAXE DE PABLO DÍAZ

Achegámosvos o enlace do tráiler dunha curtametraxe realizada por Pablo Díaz, alumno que foi do IES O Mosteirón e un dos que participaron na marabillosa aventura da sétima arte no noso centro dende os seus inicios (Eu falo galego porque...). Actualmente cursa Xornalismo na Universidade de Santiago de Compostela.
Sentímonos moi orgullosos dos éxitos dos nosos alumnos.
Velaí vai o enlace:
http://www.youtube.com/watch?v=xrqvLgjtypM
Manterémosvos informados.

Se cambias de lingua...

Neste vídeo , Sechu Sende , o autor de Made in Galiza ,explica como se pasou ao galego. É moi interesante, non o perdades.

17/12/11

NADAL DE LUINTRA

Para írdesvos ambientando nas festas que xa logo comezan,podedes escoitar este fermoso tema de Berrogüeto titulado Nadal de Luintra .



Cara Belén camiña
unha nena ocupada
fermosa, en canto a ela,
San Xosé a acompaña.
Chegaron a Belén
e pediron pousada,
responderon de adentro
con voz alborotada:
-"Quen chama á miña porta,
quen á porta me chama?"
-Somos Xosé e María
que pedimos pousada.
-Se traen cartos que entren
e se non que se vaian.
-Cartos non traerei,
máis que un real de prata.
- Iso son poucos cartos,
pídano noutra parte.
San Xosé xa penaba,
María o consolaba.
- Non te apenes Xosé,
non te apenes por nada,
Que máis cartos ti queres
que isto que me acompaña?

No seguinte enlace podedes atopar moitos recursos para usar nestas festas: contos, cancións, obras de teatro, adeviñas,etc.

13/12/11

O COUTO


Como sucede con outros topónimos, encontramos no concello de Sada varios lugares que reciben o nome de Couto. Hai un Couto na parroquia de Sada e outro en Osedo, e isto non resulta moi raro se pensamos que este nome vén da palabra latina CAUTUM que significaba “cerrado”e que se utilizou moito na Galicia medieval para significar terreo limitado por causas diversas. Tanto no noso nomenclátor como no de Portugal hai moitos lugares que se chaman Couto e derivados : Coutadas, Coutiño ou Coutado. Couto e o verbo acoutar , expresan de forma evolucionada e coloquial o mesmo concepto que temos en cultismos como cauto, cautela.
Podemos atopar tamén este étimo na fraseoloxía :      
                                              Para o ladrón da casa non hai coutura

No nomenclátor galego tamén temos Coto, Cotelo, Cotón,Cotarelo … Estes Coto e derivados, xa significan outra cousa ( veñen dunha raíz prelatina “kotto”, co significado de “elevación”, que deu no galego “coto” )
No castelán o nosos COTO e COUTO unifícanse nunha única forma Coto.

11/12/11

Vocabulario de aula

*a diéresis – A DIÉRESE
*a leiteO LEITE
*amarilloAMARELO
*ascoNOXO
*asquerosaNOXENTA
*beca de estudiosBOLSA DE ESTUDOS
*becario/a BOLSEIRO/A
*bostezarBOCEXAR
*brúxulaCOMPÁS
*carreteiraESTRADA
*crisisCRISE
*cutis A CUTE
*dazaseisDEZASEIS
*desperezarse pola mañáDESPREGUIZARSE pola mañá
*duda / dudarDÚBIDA / DUBIDAR
*entrenar / entrenamientoADESTRAR / ADESTRAMENTO
*esoISO
*estirarseESTARRICARSE
*estornudoESBIRRO
*estucheESTOXO
*facía calorÍA CALOR
*fechaDATA
*fecharDATAR
*foiseMARCHOU
*gafasLENTES
*gorditoREPOLUDO
*grimaGRIMO
*haciaCARA A
*levantarse pola mañáERGUERSE pola mañá
*mañánMAÑÁ
*monstruoMONSTRO
*monstruo MONSTRO
*nadieNINGUÉN
*olvidarESQUECER
*palizaMALLEIRA
*pendientesPENDENTES ou BRINCOS
*retrasoATRASO
*sinSEN
*tonteríaPARVADA
*tonto/aPARVO/A
A FIN (a fin de semana) O FIN (o seu fin é conseguir a felicidade)
A PELAXE
ABATER
AO
ASEMADE: ao mesmo tempo.
BICAR
BICO = BEIXO
CA COA: Ca conxunción comparativa (Ela é máis rápida ca ti.). / – contracción de “ca” (conxunción comparativa) + ”a” (artigo, determinado, feminino singular) (Está máis lonxe da casa cá súa irmá.). / Coa: contracción de “con” (preposición) + “a” (artigo, determinado, feminino singular) (Sempre vén ao cine coa súa noiva.).
CADERNO
COMIDAS DO DÍA: o almorzo – almorzar / a parva – tomar a parva / o xantar – xantar / a merenda – merendar / a cea – cear.
DEI (P1 Preterito Ind. vbo. dar) DIN (P6 Presente Ind. vbo. dicir)
DEI ≠ DIN: Dei – P1 Pretérito do vbo. dar / Din – P6 Presente do vbo. dicir
ESTOXO
GRAN trompetista, GRANDE irmán
HAI + períodos de tempos indefinidos FAI + períodos de tempo concretos
HELIOCENTRISMO: hipótese astronómica que sitúa o Sol como centro do universo.
HETERODOXO/A: é aquel que está en contra da doutrina establecida no momento no que se vive.
HETEROXÉNEO/A: o que ten propiedades diferentes.
INSUA: illa pequena que se forma por sedimentación no medio dunha conca dun río.
IR + INFINITIVO: vou sair o domingo.
MALLEIRA: 1. Acción de golpear a alguén; locura, felpa, quenta. 2. Tunda moi grande.
NON DAR CRETO = non crer algo
O LAPIS, OS LAPIS
O NARIZ
O XIZ, OS XICES
PARELLA
RELOXO
RENDIBLE
SAIA (a saia) SAÍA (vbo. saír)
SOLETREAR: dicir ordenadamente as letras que compoñen unha palabra.
TODOS OS
TOLO ═ LOUCO
XERSEI
ZONA (área) ZOA (vbo. zoar, zoa o vento)

__________________

PARTES DO CORPO
A CABEZA: o curuto; a cara, face ou faciana; a fronte; a tempa, sen ou vidalla; a orella; o ollo; a cella; o cello; a pálpebra; a pestana; o iris; a pupila ou meniña do ollo; a fazula ou meixela; a bochecha ou o pómulo; o nariz; as ventas do nariz; a boca; o beizo ou labio; o dentame, a dentadura ou a dentición; o dente; o cairo; a moa (moa do xuízo ou moa do siso); a lingua; o padal ou ceo da boca; o veo do padal; a campaíña ou úvula; a gorxa; o queixo; a queixada (rexión da meixela que se corresponde coa mandíbula); a papada, o papo (papo da cara) ou a papeira; o colo ou o pescozo (non se pode utilizar pescozo para as prendas de roupa); a noz; a caluga ou noca.
O TRONCO: o ombreiro ou ombro; a axila ou sobrazo; as costas; a omoplata; o lombo (dende os ombreiros ata a cintura); o cadril (parte baixa a continuación do lombo, pl. os cadrís); o cu; a nádega ou cacha; a regaña do cu; o ano, o fecho ou o ollo do cu; o peito (xenérico); o peito, o seo, a teta ou a mama; a mamila ou o bico do peito; a aréola; o ventre ou abdome; o van ou a cintura; o embigo; a barriga; a cadeira; a pube; a vulva (coloq. a cona); o pene (coloq. o carallo): o testítulo (coloq. o collón ou o ovo).
O BRAZO: o cóbado; o antebrazo; o pulso; a man; o dorso da man; a palma da man; o coteno, cotelo ou cotobelo; a unlla; a xema do dedo; os dedos; o polgar, matapiollos ou cachapiollos; o índice, mostreiro ou furabolos; o corazón, maior ou pai de todos; o anular, mediano, medianiño ou dedo do aro; o maimiño ou pequeniño.
A PERNA: a ingua, éngoa ou virilla; a coxa; o nocello; a sofraxe; a canela; o papo da perna; o nocello, o noelo ou o tornecelo; o pé; a empeña; a deda; a planta do pé; o calcaño, o calcañar ou a calcañeira.

10/12/11

Día dos Dereitos Humanos

No Día dos dereitos humanos, fagamos unha reflexión sobre a violación destes. E por centrármonos nun caso concreto, digamos que África morre de sede e de fame. Máis de 12 millóns de persoas no Corno de África incluíndo Etiopia, Eritrea, Somalia e Kenia están a sufrir a peor sequía en 60 anos. O risco de mortalidade disparouse considerablemente. Ata cando imos contribuír a crear a pobreza e a miseria? Ou tería razón o personaxe dunha sonada novela cando dicía: "Se non houber pobres, con quen íamos exercer a caridade?
Basta xa de hipocresía, o papel pode con todo, ou iso din, mais a praxe é o que importa e neste mundo globalizado semella que a venda nos ollos é o recurso máis doado para non ver o ser humano que hai en nós. Se aínda fica algo, claro está.

 <iframe width="420" height="315" src="http://www.youtube.com/embed/kqiUMh4YozA" frameborder="0" allowfullscreen></iframe>


ALFONSO ABELENDA

O venres 9 de decembro, ás 20:00 horas, no Hotel Hesperia (Rúa Juan Flórez, 16) da Coruña, no marco da inauguración da IV Feira de Arte Galega, tivo lugar unha homenaxe poética a Alfonso Abelenda, na que participan Pablo Bouza, Miguel Anxo Fernán-Vello, Olga Patiño, Ánxeles Penas, Dores TembrásXulio L. Valcárcel, Diana Varela e Eva Veiga. A Exposición seguirá en días vindeiros.




ALFONSO ABELENDA
    En 1959 trasládase a Santiago para estudar Ciencias Exactas. Comeza a colaborar co Biografía
    Nado no seo dunha familia de tradición artística, asiste na Coruña ás clases de Antón García Patiño ata 1949, ano no que se matricula na Escuela de Arquitectura de Madrid. Alí comeza os seus primeiros pasos como pintor, asistindo ás clases de Gutiérrez Navas e estudando estatua e lavado no Casón del Buen Retiro.
   En 1954 realiza a súa primeira exposición na libraría de "Lino Pérez" da súa cidade natal, ao tempo que forma grupo cos pintores Labra, Lago Rivera e Tenreiro; colaboradores habituais de Atlántida,  revista que supón unha tentativa pioneira de afirmación vangardista nun contexto opresivamente provinciano. Cumpre o servizo militar en Marrocos, e expón en Tetuán, Tánxer e Rabat.
    En 1959 trasládase a Santiago para estudar Ciencias Exactas. Comeza a colaborar como debuxante en La Codorniz, formando grupo con Ballesta e Puig Rosado, entre outros. Viaxa por Europa, expoñendo en Londres e París a principios dos 60 e participa na histórica colectiva de artistas galegos promovida por "O Galo" en Santiago de Compostela. Establécese despois en Madrid dedicándose á decoración e montaxe de exposicións. Participou nas feiras mundiais de Bruxelas e Nova York, e traballou para a fábrica de porcelanas Bidasoa, entre outros.
    A súa incursión no humor gráfico, actividade que lle reportou enorme prestixio, é cada vez maior. En 1968 recibe a primeira medalla do Salón Nacional de Humoristas.
    Retorna a Galicia a mediados dos 70, onde ao pouco tempo comezan a rendirlle tributos e homenaxes.
    A súa obra, nun principio, de marcada tendencia expresionista, de imaxes deformadas e violento colorido, segue os rumbos dunha evolución na que é moi importante a súa actividade como debuxante humorístico e satírico. Esta visión deformante, distorsionada e agridoce da realidade vaina aplicar aos seus óleos e aos seus relatos de forte expresividade cromática e formal. Nestes últimos anos, a paisaxe, con predilección polos recantos urbanos achegados ao mar, converteuse nun tema habitual. Cunha linguaxe formal sintética dunha pincelada rápida e chea de materia, constrúe os seus obxectos e edificios, os seus barcos e xentes.
o debuxante en La Codorniz, formando grupo con Ballesta e Puig Rosado, entre outros. Viaxa por Europa, expoñendo en Londres e París a principios dos 60 e participa na histórica colectiva de artistas galegos promovida por "O Galo" en Santiago de Compostela. Establécese despois en Madrid dedicándose á decoración e montaxe de exposicións. Participou nas feiras mundiais de Bruxelas e Nova York, e traballou para a fábrica de porcelanas Bidasoa, entre outros.
    A súa incursión no humor gráfico, actividade que lle reportou enorme prestixio, é cada vez maior. En 1968 recibe a primeira medalla do Salón Nacional de Humoristas.
    Retorna a Galicia a mediados dos 70, onde ao pouco tempo comezan a rendirlle tributos e homenaxes.
    A súa obra, nun principio, de marcada tendencia expresionista, de imaxes deformadas e violento colorido, segue os rumbos dunha evolución na que é moi importante a súa actividade como debuxante humorístico e satírico. Esta visión deformante, distorsionada e agridoce da realidade vaina aplicar aos seus óleos e aos seus relatos de forte expresividade cromática e formal. Nestes últimos anos, a paisaxe, con predilección polos recantos urbanos achegados ao mar, converteuse nun tema habitual. Cunha linguaxe formal sintética dunha pincelada rápida e chea de materia, constrúe os seus obxectos e edificios, os seus barcos e xentes.

Cal é a sílaba tónica?

Hai palabras galegas que, aínda tendo moita similitude co castelán na súa forma, presentan unha tonicidade diferente. Cómpre fixarse ben.

É aguda a palabra popurrí
Son palabras graves:
Acne
Ástur
Atmosfera
Bérber
Diocese
Elite
Esexe
Heroe
Lígur
Medula
Mísil
omoplata
Paxaro
Parasito
Pelicano
Prénsil
Réptil
Xermolo

Son palabras esdrúxulas:
alvéolo
período
olimpíada
cardíaca
amálgama


SE QUERES VER TODAS AS ACLARACIÓNS QUE FORON EDITADAS ATÉ  ESTE MOMENTO FAI CLIC
NO SEGUINTE ENLACE :

9/12/11

Uso das construcións reflexivas.

En galego só existen, por regra xeral, construcións reflexivas puras ou directas, nas que o pronome reflexivo realiza a función de complemento directo do verbo. Por conseguinte, en galego non son correctas as construcións reflexivas indirectas, ou sexa, aquelas en que a acción non se exerce sobre a totalidade do suxeito, senón só sobre unha parte e, deste xeito, o reflexivo funciona como complemento indirecto do verbo.
Resumindo , non se pode usar a construción reflexiva se na oración hai xa un complemento directo diferente do suxeito. 

Formas incorrectas:  Laveime* as mans.     Compreime* un coche .

Formas correctas:     Lavei as mans.            Comprei un coche .


SE QUERES VER TODAS AS ACLARACIÓNS QUE FORON EDITADAS ATÉ  ESTE MOMENTO FAI CLIC
NO SEGUINTE ENLACE :

8/12/11

SOÑEIRO

                                                              
                                                              Igrexa parroquial

San Xián de Soñeiro é unha parroquia localizada no sur do concello coruñés de Sada. Posiblemente o seu nome proceda dunha hipotética forma latina, *somnariu(m), "soño" "lugar de ensoño". Os paisanos, ao falarmos con eles, afirman que é unha terra para soñar.
Hai que salientar a Igrexa parroquial de San Xián, de mediados do século XIX, o seu cruceiro e a capela do Espírito Santo. Esta capela é antiga e destaca o seu retablo, hoxe en día restaurado.
Pero o que moitos descoñecerán é que no seu cemiterio, hai unha escultura en relevo duns corenta centrímetros, que é unha figura antropomórfica moi interesante da época romana. En épocas antigas facíase alí a romaría no Pentecostés.
Nun monte cercano, pódese apreciar unha pedra con forma de pisada. Disque esa pegada pertence ao Apóstolo Santiago.
Tamén hai que falar de personalidades importantes, como José Manuel Guitián, José Romero Pérez e Manuel Longueira Varela, presidentes do sindicato de Soñeiro, "La Defensa del Agricultor", dende o ano 1931 ao 1936.
Como Lugares interesantes de Soñeiro, salientaremos os seguintes:

- Campo de Sar: a repetida presencia das formacións sar, sor, e sarr no nome de moitos ríos fai pensar nunha antiga base *s`r, quizais expresiva ou onomatopeica, relacionada coa auga que pode ter orixe céltica (fluír, auga). Este hidrónimo adoita aparecer onde xorden pequenos efluvios ou mananciais.
- Coiro: topónimo que debe provir do prerromano *cor, "pedra altura, pedrosa", semellante á base preindoeuropea mediterránea *kar, "pedra", emprazado en lugar perfectamente pedroso.
- Costa: este topónimo metafórico preferido en superficies orográficas lembra algunha parte do corpo. É un apelativo de moitos lugares galegos situados en elevacións pequenas e redondeadas semellantes á curvatura da espalda, lombo, ou costas.
- Fonte Boa e Fonte da Vila: dan nome a lugares que teñen fontes e mesmo interesantes lavadoiros.

6/12/11

MÁIS PARABÉNS .

Non podo resistir sen poñer as felicitacións de SECHU SENDE polo video do EDLG.  
A alegría non me cabe no peito.  Son as seguintes:

Olá, amigos e amigas, acheguei-me ao vosso blog para felicitar-vos polo trabalhazo feito, o resultado é boíssimo. Hai anos -justo antes de que chegara o PP ao governo e se iniciassem os seus ataques á língua- houvo um projecto para realizar umha longametragem sobre Made in Galiza. Umha das histórias que estavam no guiom, para a que já tinhamos pensado actores, era Na oficina dos obxectos perdidos. Daquela eu estava na co-direcçom do filme e resultava-me mui difícil poder imaginar o resultado final, audiovisual, de algo que começou como -inicialmente- um guióm para um programa de rádio. Assi que quando descobrimk o outro dia o vosso vídeo flipei. Directamente. Fiquei maravilhado pola forma em que resolvestes a história. Mui bem polo actor, pola actriz e pola montagem, e esses efectos especiais que enchem de mágia esta história sobre a recuperaçom da nossa língua.
Envio-vos um abraço grandíssimo! Parabéns!

SÉCHU

5/12/11

MÁIS COMENTARIOS SOBRE "NA OFICINA DE OBXECTOS PERDIDOS"

O noso vídeo segue a provocar comentarios en diversos ámbitos. Podedes ver algúns no seguinte enlace:
http://edulin-2.blogspot.com/2011/12/buscando-linguas.html

Creo que toda a comunidade educativa do IES O Mosteirón se debe sentir orgullosa por este traballo de dinamización da nosa lingua que estamos a levar a cabo; entre todos e para todos.

A Esperela comentou: "De Mosteirón para o mundo". Agora podemos completalo: " En galego para o mundo".

4/12/11

AGUSTÍN FERNÁNDEZ PAZ RECIBE O PREMIO IBEROAMERICANO DE LITERATURA INFANTIL E XUVENIL

 Agustín Fernández Paz recibeu o VII Premio Iberoamericano de Literatura Infantil e Xuvenil SM, rodeado de amigos escritores e editores, e acompañado pola súa filla. O acto foi un emotivo recoñecemento a toda unha vida dedicada a escribir por e para o público lector máis novo. Asistiron á entrega, celebrada nun dos salóns das instalacións da Feira Internacional do Libro de Guadalajara, o seu editor de toda a vida, Manuel Bragado, así como os escritores e amigos, Rosa Aneiros e Marcos Calveiro, convidados pola FIL para participar en diversas actividades. A delegación galega en Guadalajara, tamén o Director Xeral do Libro, foron testigos dunha tarde inesquecible na que foi particularmente emotiva a semblanza que Mª Jesús Gil, editora e integrante da Fundación SM, realizou de Fernández Paz; unha semblanza chea de alusións á infancia e á importancia da figura do pai na carreira do escritor.O autor manifestou sentirse emocionado por estar na FIL, "un evento no cal o entusiasmo late con tanta forza que podería cambiar o mundo". 
Fernández Paz agradeceu a todos a súa presenza e por acompañalo nun  día tan emocionante para el, especialmente á súa filla.                           
                                 
Nubia Macías, Directora da FIL, díxolle a Agustín na súa intervención, que lle houbese gustado telo como profesor de Secundaria e agradeceulle que escribise para tantos chavitos que disfrutaban cos seus libros en Galicia e en outros moitos lugares do mundo. Tamén interviñeron no acto, Alicia Molina, representando ao Xurado do Premio; Fernándo Zapata, Director de CERLAC; Leoncio Fernández, da Fundación SM e Mª Jesùs Gil  .
O galardón conta co apoio  da Fundación SM, CERLALC, Oficina Rexional de Educación para América Latina e o Caribe a da UNESCO, IBBY e a OEI.  
       Parabéns, Agustín, merecedor do noso recoñecemento como un grande escritor. Coa túa obra temos tido momentos de gloria e, como non, seguímolos a ter. Divulgamos deste xeito este premio que se lle concedeu ao autor de Cartas de inverno, xa que os medios non o fixeron.     
Vía Asociación  Galega de Editores.                      

3/12/11



Este vídeo foi feito por María Fernanda Guevara González, alumna de 3º de ESO, dentro das actividades de aula dedicadas a conmemorar O Día Universal dos Dereitos do Neno. Pretende con isto que todos tomemos conciencia dos graves problemas que atinxen ás "crianças".

NA OFICINA DE OBXECTOS PERDIDOS

Acábame de comunicar o noso realizador preferido (Javier González Garrido, 2º BACH) que SECHU SENDE, autor de "Made in Galiza", a obra que nos inspirou a curtametraxe "Na oficina de obxectos perdidos", vén de publicar no seu blog a referencia ao noso traballo e os seus parabéns (de seguro que a nosa Belén ten algo que ver nisto). Deste xeito, o EDLG, e o IES O Mosteirón, teremos resonancia mundial.
Xa sabedes, O Equipo de Dinamización da Lingua Galega, un equipo para que o galego vaia a máis.

PD: A referencia do blog é


http://www.blogoteca.com/madeingaliza/index.php?mes=12&ano=2011

2/12/11

VEIGUE

                                VEIGUE
                                                                Praia de San Pedro

Segundo as pesquisas dos alumnos de 3º de ESO, que seguen a traballar na toponimia de Sada, Santa Comba de Veigue é unha parroquia que se localiza no norte do concello de Sada. Segundo o padrón municipal de 2009 tiña 415 habitantes, distribuídos en 7 entidades de poboación, o que supón un aumento en relación ao ano 1999, cando contaba con 328 habitantes.
Veigue conta con dúas praias :
A praia de San Pedro, con 260 metros de longo e 57 de largura media. É unha praia que salienta pola súa beleza, e conta cunha pequena illa. Cando a marea está baixa, pódese andar por ela, aínda que só conta con algunha árbore dispersa. Así mesmo ten un cámping a poucos metros da area.
A praia de Cirro, é unha praia semiurbana cun grao de ocupación alto, moi próxima á anterior. As súas augas son tranquilas coa area fina e branca. Está conformada por dúas praias pequenas, separadas por rochas e dunha gran beleza.
Así mesmo, ten unha pequena igrexa antiga, e en fronte dela un cruceiro Os cruceiros son cruces de pedra que se colocan en lugares como son os cruces de camiños, adros de igrexas, ermidas, ou incluso en entradas a cemiterios, sempre en relación con lugares de culto. Tamén se fala algunhas veces de cruceiros ó referirse ás cruces do viacrucis. Estas cruces adoitan alzarse sobre unha plataforma con banzos que é común en Galicia e Irlanda, se ben na nosa comunidade autónoma tamén existen exemplares de cruceiros sen eles. 


Doutra banda, citaremos os lugares máis salientados de Veigue: A Besta, O Chan da Agra, Chan da Aldea,Cirro, Creba o Carro, O Cruceiro, A Faramenga, A Fraga, Os Lagos, Lapa, A Ortiga, O Quintán, San Pedro, Soutilo e A Valexa. 
Finalmente hai que destacar un personaxe ilustre: Eugenio Pazos Pereiro, directivo de La Unión de Veigue, da Asociación Popular de Defensa de Sada, e presidente de La Unión Gremial Mercantil, da agrupación local do Partido Republicano Radical Socialista e da Izquierda Republicana, nos anos 30.




Na oficina de obxectos perdidos



Gran éxito da película "Na oficina de obxectos perdidos", última produción de Édelingua, a produtora de audiovisuais do EDLG do IES O Mosteirón.
Unha chea de aplausos premiaron o traballo desenvolvido por Javier González Garrido (dirección e montaxe) e Miriam Gudiña Esmorís e Damián España Vieito (actriz e actor) nesta nova produción audiovisual. Non esquezas a mensaxe: "Nunca perdas a túa lingua".
Parabéns para todos.

30/11/11

AGRA/ AGRELA/ AS AGRAS


No  Concello de Sada , son varios os lugares que levan este nome , Agra (Carnoedo), As Agras ( Meirás), Agra pequena ( Mondego), Agra das Arcas ( Osedo), A Grela ( Sada), Agra e As Agras ( Soñeiro) e Chan da Agra ( Veigue)
Se consultamos no dicionario da Real Academia Galega podemos atopar a seguinte definición:

Agra  s.f. Grande extensión de terra de cultivo, dividida en leiras ou agros que pertencen a distintos donos.
Ex.”Todas as aldeas de Galicia teñen a súa agra”. CF. seara, senra.

Polo tanto, e como di o exemplo do dicionario, todas as aldeas teñen ou tiveron a súa agra, e de aí o nome que se mantén en moitas parroquias de Sada.
Máis curioso resulta o caso de A Grela , escrito con artigo .
Trátase dun topónimo cun falso artigo , é dicir da forma AGRA fíxose o diminutivo AGRELA, como en tantos outros substantivos  (de souto: soutelo, de porta: portela ) , posteriormente interpretouse o A inicial como un artigo  e empezouse a escribir A GRELA , separado, case como se tratase dunha grela femia.
Na actualidade temos en Galicia 26 Agrelas, 15 escritos separadamente e 11 escritos  xunto.
Unha lingua é sistemática , pero ten tamén as súas irregularidades, e cando esta anomalía se consolida na fala e na escrita, aparece un falso artigo e unha palabra transfórmase en dúas. Isto é o que aconteceu tamén noutros topónimos como  O GROVE ( > OGROVIU) , A BAÑA ( > AVANIA) ou O INCIO ( > ONITIU)
(Novas achegas sobre a toponimia de Sada , feitas polo alumnado de 3º ESO )

Uso da preposición a co Complemento Directo

Como norma xeral , o complemento directo non leva a preposición a , polo tanto:

Forma correcta:    Vexo o can desde a ventá    
Forma incorrecta: Vexo ao can desde a ventá*.

Só é obrigatorio o uso da preposición a co complemento directo (CD) de persoa nos seguintes casos:

Cos nomes de parentesco, se estes non van precedidos de artigo:
        Vin a teu pai
• Cos pronomes persoais tónicos:
Mirouna a ela e marchou. (Distinto de: Mirouna ela e marchou.)
• Na comparación : Quérolle como a unha nai. 
                           Criou tan ben os fillos coma ás fillas
• Na correlación un a(o) outro: Chámanse seguido uns a outros.
• Ante todos referido a persoas : Vinos a todos na cafetaría do campus.

En xeral, tamén se usa nos casos seguintes:

1. Cos identificadores alguén e ninguén, sobre todo cando non levan ningún especificador: Vin a alguén na festa.

2. Diante de nomes propios de persoa, se non van precedidos de artigo, ou ante outros nomes propios: Onte coñecín (a) Antón. O sismo que azoutou (a) Cataluña.

3. Noutros contextos para evitarmos ambigüidades: Sempre molestaban aos nenos.


SE QUERES VER TODAS AS ACLARACIÓNS QUE FORON EDITADAS ATÉ  ESTE MOMENTO FAI CLIC
NO SEGUINTE ENLACE :